Zorgeloos en zonder angst je mond opentrekken op het werk. Van vruchteloos vechten naar vrijheid. Van dromen naar daadwerkelijk doen.
Deze blog gaat over de invloed van je denken op je lichaam. Je gemoedstoestand bepaalt hoe je lichaam functioneert en zorgt ook voor lichamelijke klachten. Lees over 'azijnpissers' en positieve mensen waar je je fijn bij voelt. Over écht gevaar of ingebeeld gevaar (de laatste komt vaak voor). Tenzij je middenin een reorganisatie op je werk zit. Dan ben je aan het overleven. Alle hens aan dek! Lees over triggers die bij jou zorgen voor een bepaalde reactie. En over de toestand wanneer je overspoelt raakt door emoties en gevoelens. Je krijgt een tip voor zelfregulering, zodat je voorkomt dat je overspoelt raakt. Als laatste lees je welke vrouwen bij mij op de juiste plek zijn en of het een goed idee is om mij een berichtje te sturen.
Je lichaam weerspiegeld je gemoedstoestand
Ik ben een echte leesnerd en lees alles wat los en vast zit om meer te begrijpen over hoe wij in elkaar zitten. Ik las De Holistische reis van Dennis van Miltenburg. Hij bevestigt wat ik al meekreeg van andere boeken. Namelijk dat je lichaam een representatie wordt van je gemoedstoestand (je emoties, je gevoelens). Maak je je bijvoorbeeld zorgen, dan volgt een chemische reactie die alle cellen van je lichaam bereikt. Er komen dan stoffen vrij zoals adrenaline en cortisol.
Een reactie als bescherming
De reactie is bedoeld om je beschermen voor eventueel gevaar. Je bent dan niet meer open en toegankelijk. Het tegenovergestelde gebeurt als je vertrouwen hebt in een goede afloop. Dan volgt een chemische reactie die de cellen laat vernieuwen en groeien. Je systeem staat open en is ontvankelijk. Jij als persoon kan dan groeien en bloeien.
Azijnpissers of positieve mensen die je vertrouwt?
Dit was zomaar even een leermoment om met je te delen. Het is zo gemakkelijk om je mee te laten zuigen in de negativiteit. Ervaar je veel negativiteit in je leven? Ga dan de azijnpissers mijden en zoek aansluiting met positieve mensen die je vertrouwt. Ga weg uit de negatieve cirkel van argwaan, oordeel en angst.
- Stop met roddelen over collega's.
- Zoek aansluiting bij collega's die goed voelen.
- Geef collega's eerst het voordeel van de twijfel.
Oog in oog met écht gevaar
In mijn inleiding had ik het over ingebeeld gevaar. Het is het tegenovergestelde van reëel gevaar. Van iets bedreigends dat vaak fysiek is. Loop je in een vreemde stad en sta je ineens oog in oog met een man die een mes in zijn hand houdt en die je tas wil grijpen... dan is het gevaar reëel. Dan mag je je overgeven aan je instincten en verdedig je je met een mes, ren je weg naar een veilige plek of hou je je heel stil in de freeze. In die situatie heb je geen keuze en reageert je lichaam als vanzelf.
Onderscheid leren maken
In heel veel andere situaties waar het gaat om ingebeeld gevaar, is het goed om even afstand te nemen. Vraag jezelf af of je vaak in vaste patronen reageert. Gebruik in dat geval je brein en train jezelf. Maak onderscheid tussen écht gevaar en ingebeeld gevaar. Overtuigingen die je vormde door de ervaringen in je leven, kunnen de échte oorzaak zijn van ingebeeld gevaar.
Voorbeeld van overtuiging uit jeugd
Was er bijvoorbeeld in het gezin waar je bent grootgebracht, weinig tijd of aandacht voor jou? Werd jouw mening nooit gevraagd? In je huidige leven kan voor jezelf op te komen misschien uitdagend zijn. Of is het tegenovergestelde aan de hand en sta je dominant in het leven. Alles rondom 'voor je mening uitkomen' is voor jou een trigger waaruit onbewust chemische reacties volgen.
Welke triggers heb jij?
Begrijp je hoe dat werkt met overtuigingen? Mijn vraag aan jou is welke triggers bij jou zorgen voor een fijn en veilig gevoel? Welke leiden bij jou tot het weglopen uit een situatie? Wat zorgt er bij jou voor dat je op je werk van je afbijt en te pittig uit de hoek komt? Wanneer trek jij je tijdens het werk terug in je schulp omdat je de situatie niet meer kan overzien?
Herkenning van je vaste patronen
Voorbeelden van ingebeeld gevaar:
- een collega zegt iets wat bij jou iets losmaakt
- je leest iets via sociale media
- je hoort of ruikt iets wat je triggert
De eerste stap voor jou om te nemen is herkenning van jouw vaste patronen. Alleen dan kun je een plan bedenken hoe je hier het beste mee omgaat. Vaak heb je vaste patronen over hoe je reageert, die je in allerlei situaties tegenkomt.
Heb je bijvoorbeeld moeite om voor je mening uit te komen? Hier loop je waarschijnlijk in verschillende situaties tegenaan? Zoals in je gezin, op je werk, bij het boodschappen doen, bij de omgang met vrienden, de keuzes die je maakt, wat je vermijdt of juist opzoekt.
Als je overspoelt raakt
Als je een hele sterke chemische reactie krijgt op bepaalde triggers, dan raak je overspoelt. Helemaal automatisch reageert je lichaam dan door je richting een freeze toestand te leiden. Daar gaat meestal een fase aan vooraf van onrust. Je wilt dan wegvluchten van een situatie door weg te lopen. De onrust kan er ook voor zorgen dat je in verzet komt. Je reageert dan door boos van jezelf af te bijten. Op momenten dat weglopen van een situatie of boos worden geen optie is, kiest je lichaam ervoor om zich geestelijk en lichamelijk terug te trekken uit de situatie door richting een freeze te gaan.
In de freeze toestand
Je hebt geen controle over het wel of niet in de freeze toestand gaan. Je brein ontvangt alarmerende prikkels en zet onmiddellijk alles stil. Wat volgt is een overlevingsstand. Er komt dan minder zuurstofrijk bloed in je hersenen. Het lichaam verstijft of je valt flauw. Je ervaart verminderde bewustzijn van de situatie waar je je in bevindt. Je voelt minder pijn. Alsof je een schildpad bent en onder je schild ligt te wachten tot de ingebeelde bedreiging over is. Je zit ergens stil op een plek en voelt je alleen en ziet geen uitweg. Er is geen aansluiting met andere mensen om je heen. Je voelt je moe, koud en verkild. Je gemoedstoestand voelt eenzaam, hopeloos en verlaten.
Moeilijke of traumatische situaties
Stond je in het leven herhaaldelijk voor heel moeilijke, zelfs traumatische situaties? Vanuit het standpunt van het lichaam ging het toen om overleven. Dat voelt voor jou misschien overdreven om iets traumatisch te noemen? Toch komt dat vaker voor dan je denkt. Wat voorbeelden: ontslag op je werk. Pesten op school of het werk. Je klasgenoten die je als kind uitlachten tijdens de spreekbeurt. Een presentatie waar het helemaal mis ging. Een manager die jouw het leven zuur maakte, kan voor jou een trauma zijn. Nu begrijp je misschien beter dat je triggers, reacties en patronen zich gedurende je leven vormen en je leven van vandaag beheersen.
Beïnvloeding van automatische reacties
Het mooie is dat je het mechanisme van hoe je reageert kan beïnvloeden. Dat is het werk waar ik mensen mee begeleid. Een paar stappen die hier bijhoren:
- Je triggers in kaart brengen.
- Automatische reacties (zoals paniekgedachten of geestelijk terugtrekken) laten uitdoven en afzwakken, zodat jij in controle blijft van situaties.
- Bepalen welke handvatten, hulplijnen en methoden uit mijn toolbox jij gaat gebruiken zodat je klachten afnemen.
Een belangrijke tool die je op elk moment zelf kan inzetten, deel ik hier alvast met je.
De regulerende werking van je ademhaling
Als we iets spannend vinden en onze gemoedstoestand de negatieve kant opgaat, houden we vaak onze adem in. We spannen de spieren van de nek en schouders aan en zetten ons schrap. Soms reageert je lichaam daarop door te hyperventileren. Een rustige ademhaling kalmeert onmiddellijk je lichaam. Je hart gaat rustiger slaan en je bloeddruk daalt. Ook het gevoel dat je bewust kan handelen keert langzamerhand weer terug. Je zou bijvoorbeeld 4 seconden in en 4 seconden uit kunnen ademen. Een bijzonder rustgevende ademhaling is 3 seconden door je neus inademen en 7 seconden door je mond uitademen. Voel ook eens het verschil door de ademhalingsoefening te herhalen waarbij je ook door je neus uitademt. Voor sommige mensen is dit een verademing ;).
Door je uitademing te verlengen, kalmeer je jezelf. Door je inademing te verlengen, activeer je jezelf. Blijf dus doorademen tijdens het geven van een presentatie, tijdens een sollicitatiegesprek, als er teveel taken op je bordje liggen zodat je 'in de stress schiet'. Alleen al door je aandacht te vestigen op je ademhaling, breng je rust in je systeem.
Welke triggers maken het je lastig?
Welke triggers zijn voor jou uitdagend? Is het de gedachte aan de teammeeting die over een week plaatsvindt? Is het al op zondag als je in je werkagenda kijkt? Voel je alle energie uit je wegtrekken als je op weg bent naar een klant? Merk je de negatieve uitwerking van de triggers in de omgang met je gezin, je (ex)partner, je werk, je vrienden, je omgeving? Moet je steeds meer energie en moeite in de dag stoppen om alle uitdagende momenten goed door te komen. Zit je lichaam vast en voelt het mentaal onzeker?
Wat zou je het liefst willen?
- Fouten kunnen maken zonder dat je daar de hele avond aan terugdenkt?
- Rust in je hoofd om beter te slapen?
- Meer (zelf)vertrouwen om binnen de door jou gestelde grenzen te blijven?
- Meer plezier en vrolijkheid deelnemen aan het leven?
- Voldoende energie om de dag goed door te komen?
- Meer invloed uitoefenen op een negatieve gemoedstoestand?
Hartelijke groet, Irene Schaap
Van vechten naar vrijheid, van dromen naar doen